In het Reformatorisch Dagblad van 31 december 2016 verscheen het volgende interview:
In de Telegraaf op 25 april 2019 werd ik samen met Bart Jan Spruyt geïnterviewd: https://www.telegraaf.nl/nieuws/3491199/laatste-kans-voor-het-conservatisme?utm_source=twitter&utm_medium=referral&utm_campaign=twitterfeed
Voor het Algemeen Dagblad werd ik geïnterviewd door Wierd Duk:
Westerse samenlevingen lijken onzeker. Christelijke woordvoerders pleiten voor herwaardering van de
christelijke wortels. Vraag Gert-Jan Segers (47) wat de belangrijkste ideologische uitdaging is
van deze tijd en en hij antwoordt: het conflict met de radicale islam. Hoe moeten westerse samenlevingen op die dreiging reageren? De lijsttrekker van de ChristenUnie wil over die vraag in gesprek tijdens deze
verkiezingscampagne. ,,We staan tegenover een zelfbewuste tegenstander”, zegt Segers in z’n werkkamer in de Tweede Kamer. ,,Die komt op een ongelukkig moment in de geschiedenis, nu wij nauwelijks meer weten wie wij zijn.”Om de ambities van de islam het hoofd te bieden, moet de samenleving sterk in z’n schoenen staan, weet Segers, maar volgens hem lijdt het Westen aan ‘culturele zelfhaat’. Hij ziet dat gebrek aan zelfrespect terug in de
onverschillige omgang met de christelijke overlevering. ,,Alles met een christelijk verleden moet weg.” Segers noemt als voorbeelden de strijd tegen de zondagsrust en het voorstel van D66 om gemeenten te verbieden persoonsgegevens aan kerkgenootschappen te verstrekken. In bredere zin, vindt hij, leidt dit wegstoppen van een deel van de eigen geschiedenis tot situaties ‘waarin we terecht – opkomen voor de vervolgde jezidi’s, terwijl we weinig tot niets weten over het lot van de Koptische christenen’. Hij wil dat dit verandert. Segers pleit voor meer weerbaarheid. Meer kennisoverdracht. ,,Zoals in de Verenigde Staten waar scholieren onderwezen worden over de founding fathers, de grondwet en de burgerrechten.” Het Westen zal zijn waarden beter moeten definiëren en dwingender moeten uitdragen. ,,Duidelijk maken waar onze politieke vrijheden, de vrijheid van meningsuiting en van godsdienst op zijn gebaseerd. Dat gaat niet als we onze joods-christelijke wortels niet erkennen. Als je weet waar je vandaan komt, kun je je makkelijker tot anderen verhouden.” Het gevoel van urgentie is bij Segers hoog. ,,Het westerse cultuurrelativisme faciliteert salafisten die onze vrijheden misbruiken. Terwijl we de financiering van ondemocratische organisaties vanuit landen als Saoedi-Arabië zouden moeten verbieden. Na aanslagen in Parijs, Nice, Brussel en Berlijn verwacht je toch dat iedereen die existentiële dreiging voelt?” Is dat laatste zo? En delen andere christenen Segers’ zorgen?
Bruggen, knotwilgen met beijzelde takken, het licht bevroren water van de Nieuwkoopse plassen en de hervormde kerk: op een rustige winterse morgen lijkt de wereld in Nieuwkoop sinds decennia niet te zijn veranderd. Dit is het Nederland van Henk-Jan Prosman (41), predikant, gepromoveerd cultuurfilosoof en publicist. Prosman verwelkomt zijn gasten op het bruggetje dat leidt naar zijn kerk en schenkt koffie in de consistorie, de ruimte waar de kerkenraad vergadert. De hervormde dominee mengt zich steeds vaker in het debat over de omgang met de islam. Prosman en een collega maakten recent openlijk bezwaar tegen de koers van de PKN, de protestantse kerken in Nederland, die jegens de islam veel te verzoenend zou zijn. ,,Waarom moeten we altijd verbinden?” vraagt Prosman zich af. ,,De islam is niet onze natuurlijke bondgenoot. Soms is het juist goed om je af te grenzen.”
Prosman vindt dat de PKN-leiding, die de islam een ‘godsdienst die vrede wil’ noemt, een veel te ‘linkse’ koers vaart. Terwijl een niet onaanzienlijk deel van de christelijke gelovigen eerder conservatief is. Zo kent Prosman
PVV-sympathisanten onder zijn kerkgangers. Hij wijst op een ‘plaatsbepaling’ van de PKN over de omgang met de islam, een stuk dat ook naar moskeeën werd gezonden. ,,Daar kwamen nauwelijks reacties op. Die behoefte aan dialoog leeft aan islamitische kant helemaal niet.” Henk-Jan Prosman ziet in de huidige maatschappelijke verdeeldheid niet alleen een probleem, maar ook een kans. ,,Die verdeeldheid kan heilzaam werken. Je ziet het aan de opkomst van de PVV: die dwingt ons tot scherper nadenken. Niet alleen over de islam, maar algemener over onze culturele identiteit en morele weerbaarheid. Veel PVV’ers zijn in feite gewoon burgerlijk conservatief.” Hij pleit, net als Gert-Jan Segers, in een tijd van individualisering voor een herwaardering van christelijke gemeenschapszin. ,,Daarvan zie je hier, op maar enkele tientallen kilometers van de grote steden, nog veel terug. Dat is het leuke aan dorpsdominee zijn, dat je in contact staat met de randen van de oude volkskerk.” In dit zeer Hollandse winterdecor klinkt Segers’ vermaning – ‘Er is een heuse cultuurstrijd gaande’ – als een klacht uit een andere wereld. Toch ziet ook Prosman vanuit Nieuwkoop wat er gaande is. ,,Over enige tijd zijn in de grote steden niet de kerken, maar de moslimgemeenschappen de natuurlijke aanspreekpartner van de overheid. Daar moeten we een antwoord op vinden.”